Z Dziejów Klimkówki

Treść

Klimkówka położona jest wzdłuż lewego brzegu Ropy, na północ od Uścia Gorlickiego. Nazwa wsi pochodzi od imienia Klimek czyli Klemens. Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z 1435 r., kiedy to Klimkówka należała do posiadłości Gładyszów. W tym czasie zamieszkiwali tam pasterze wołosko-ruscy, którzy byli ludnością napływową. Z czasem mieszkańców pochodzenia ruskiego nazwano Łemkami. Przed 1528 r. Klimkówkę przejęli Braniccy. W 1599 r. Jan Potocki kupił tą miejscowość oraz Bielankę, Łosie, Nowicę, Kunkową i Leszczyny od Samuela Branickiego. W ten sposób powstał tzw. kres Klimkowski – zespół wiosek łemkowskich należących do jednego właściciela i wspólnie zarządzanych. W 1643 r. dokonano podziału pomiędzy trzech braci Potockich: Wacław otrzymał Łosie i Leszczyny, Jan – Bielankę i Nowicę, Jerzy – Klimkówkę i Kunkową. W ciągu XVII i XVIII w. kres Klimkowski jeszcze kilkakrotnie zmieniał właścicieli. Z tego okresu zachowała się Księga sądowa kresu Klimkowskiego zawierająca 1255 zapisów spraw z 1600 – 1762.

 Nieistniejąca cerkiew w Klimkówce, fot.: Jerzy Tokarz

Cerkiew w Klimkówce, źródło: Beskid Niski-przewodnikZ czasem Klimkówka stała się parafią greckokatolicką. Tamtejsza cerkiew p.w. Wniebowzięcia NMP była drewniana, pokryta gontami, posiadała dzwonnicę a otaczało ją drewniane ogrodzenie z bramą wejściową. Niestety na początku XX w. cerkiew spłonęła.

W 1914 r. w centrum Klimkówki wybudowana została nowa cerkiew murowana p.w. Zaśnięcia Bogarodzicy. Miała ona niespotykaną na Łemkowszczyźnie architekturę-pięciokopułowa i przysadzista. Stanowiła idealnie wkomponowany w otoczenie, niepowtarzalny element krajobrazu Łemkowszczyzny. Pomimo, że powstała u początku stulecia, w 1973r. Wojewódzki Konserwator Zabytków wpisał ją do rejestru zabytków. Po 1945 r. zamieniono cerkiew na kościół rzymskokatolicki.

 

 

 

Kościół w Klimkówce, fot.: Z. Niezgoda27.05.1983 r. w ramach niwelowania dna przyszłego zalewu wysadzono ją w powietrze. Ikonostas przeniesiono do nowego kościoła, wzniesionego przy szosie na przełęczy. Miał być on wierną rekonstrukcją zniszczonej cerkwi, ale przypomina ją tylko nieznacznie co spowodowało silne kontrowersje w środowisku łemkowskim.

Obecnie teren dawnej wioski jest zalany przez wody jeziora zaporowego a nazwą Klimkówka określa się grupę domów położonych koło zapory.